झट्ट हेर्दा काठ्माडौ उपत्यकामा नेवारहरुले जात्रामा बजाउने, धिमेबाजा जस्तो देखिन्ने च्याब्रुङ्को ताल्, सुर र भाका भने फरक हुन्छ । यसको बजाउने तरिका पनि अवसर अनुसार भिन्दा भिन्दै हुन्छ । च्याब्रुङ बजाउदा प्रायजसो दाहिने ताल हात्ले एकपटक र देब्रेले ताल डन्ठीले दुईपटक हिर्काइन्छ । यसरी बजाएको च्याब्रुङ्को धुन प्रकृतिक हुन्छ र कर्णप्रिय पनि सुनिन्छ । यो बाजाको दुबै तिर पातलो छालाले मोडेको हुन्छ । राँगा-भैंसीको छाला नै बढीजसोले प्रयोग गरे पनि कसै कसैले बाँडरको छाला पनि प्रयोग हर्ने गरेको बताइन्छ । च्याब्रुङ नाच लाई लिम्बु भाषामा के लाङ भनिन्छ । के अर्थात ढोल बजाएर मुन्धुम गाउदै नाच्ने लिम्बु जातिको परम्परादेखिकै चलन हो । यथार्थमा च्याब्रुङ नाच को सम्बन्ध लिम्बु जातिको आदिम कृषिकालीन समाजसँग रहेको लिम्बु जातिका बृद्दहरु बताउछन । किनकी यस नाचमा गाइने गीत मुन्धुम मा पृथ्वीको बर्णन हुन्छ ।
लिम्बुहरुमा परम्परादेखि नै च्याब्रुङ बजाएर समुहमा नाच्दै अनेक चाड्पर्वहरु मनाउने चलन चल्ती आइरहेको छ । च्याब्रुङ नाच्को नृत्यचाँही सदैव एउटै किसिमको हुँदैन, कुन चाडपर्व हो, सोही अनुसारको नृत्य हुन्छ । जस् अनुसार कहिले गोलो घेरामा, कहिले अर्धागोलाकार त कहिले सरल रेखामा नाचिन्छ ।च्याब्रुङ नाचमा खुट्टाहरु अघिपछि साथसाथै छडकिने गर्छन्,भने बाजाको तालमा गरिने हातको अभिनय अत्यन्त रोचक किसिमको हुन्छ । पारखी दर्शकहरु नाचको गति, बोल र अभिनयले नृत्य कहाँनेर पुग्यो भन्ने हेरेरै थाहा पाउछन । यस्तै च्याब्रुङ नाच पारखी बृद्दबृद्दाहरु भन्छन । प्रकृतिसँग अनि नजिकको नाता च्याब्रुङ नृत्य हो भन्छन । किन कि यो नृत्यमा नतर्किहरुले कुखुराको भाले, परेवा, मजुर, ढुकुर, कोइली भँगेरा, सर्प, पुतली,दुम्सी, मृग, बाँदरजस्ता जिबजन्तुको नृत्यलाई आफ्नो नृत्यमा समेटेको हुन्छ । च्याब्रुङ नाच जस्तो समुहमा पनि नाचिन्छ । विवाह, भोज भातेर जस्ता कार्यमा तरुण्- तन्नेरीहरु नाच्छन भने देवीदेबाट पुज्दा, बारखी बारेको समयमा तथा अरु चाड्पर्बहरुमा परिवारका सबै एकै समुहमा नाच्ने गर्दछन ।
0 तपाईंको जिज्ञाश यहाँ: